پاکسازی کتیبه غار حاجی آباد نقش رستم
به گزارش مجله 10 از 10، حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با اشاره به آن که کار بازسازی در مجموعه تخت جمشید و نقش رستم مداوم است، درخصوص فعالیت هایی که طی یک ماه اخیر در این مجموعه میراث جهانی صورت گرفته است، گفت: اخیرا سطح بندی بخش هایی از مجموعه تخت جمشید به منظور ساماندهی آب های سطحی انجام شد. همچنین، حفاظت یکی از بلوک های سنگی در ورودی دیواره دروازه ملل انجام شد که کار خوبی بود. این بلوک سنگی در محلی قرار داشت که آب های سطحی و رطوبت ها در این محل سرازیر می شد و نیازمند بازسازی بود تا مانعی برای نفوذ و جاری شدن آب های سطحی بر روی دیواره باشد.
البته نکته قابل تامل در بازسازی بلوک های سنگی در ورودی دیواره دروازه ملل که در این فیلم نیز تعیین است این مهم است که در بازسازی این بلوک ها از آجر و سیمان استفاده شده این درحالی است که بر اساس ضوابط فنی و مقررات بازسازیی، بازسازی آثار باید با جنس همگن انجام گردد. به طور مثال وقتی این بلوک ها سنگی هستند باید از جنس سنگ برای بازسازی و بازسازی آن استفاده گردد. حتا تاکید برآن است که باید از همان معادن باستانی برای تامین مواد مورد احتیاج استفاده گردد بنابراین باید برای بازسازی این بلوک های سنگی باید از معادن کوه رحمت استفاده گردد. البته باز هم ضوابطی وجود دارد که گفته می گردد معادن جدید باید از معادن قدیمی دور باشد.
همچنین باید ضریب انبساط و ضریب جذب رطوبت موادی که برای بازسازی استفاده می گردد باید با مواد اصلی همگن و هم خوان باشد. این درحالی است که آجر و سیمان با سنگ همگن نیستند.
بر اساس ضوابط ظاهری نیز این بازسازی با مشکل روبه روست چراکه در بازسازی به این نکته توجه می گردد که بخش بازسازی شده باید با چند درجه تفاوت، شبیه به بخش های اصلی باشد. این درحالی است که سیمان بعد از گذشت زمان به رنگ سبز لجنی درمی آید و تفاوت فاحشی با سنگ های اصلی پله کان خواهد داشت. در واقع می توان گفت به نوعی این نوع بازسازی غیرفنی و غیر قانونی است.
بازسازی کتیبه های غار حاجی آباد
فدایی ادامه داد: در نقش رستم نیز بازسازی ادامه داد و چندی است که کار حفاظت و بازسازی از کتیبه های غار حاجی آباد است که حدود 5 کیلومتری نقش رستم قرار گرفته است دنبال می گردد. این کتیبه ها بسیار مهم و مربوط به دوره شاپور اول هستند.
فدایی در شرح کار بازسازی و حفاظتی که در غار حاجی آباد صورت گرفته است، گفت: طی یکی دو دهه گذشته صبحت از لایه سیاهی بود که روی سنگ های این غار جاری شده و کتیبه ها را پوشش داده بود و شرایط نامناسبی داشتند. از یک ماه گذشته تا به امروز، تیم حفاظت و بازسازیی ما کار پاکسازی را شروع کردند و درحال حاضر روزهای پایانی این کار جریان دارد. البته حین پاکسازی، بازسازی هایی هم در پر کردن درزها و ترک ها انجام دادیم.
ایلنا نوشت، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اظهار کرد: درحال حاضر چرکی که مربوط به ترکیبات آلی بود که روی سنگ و کتیبه ها را گرفته بود، با حلال های آلی و با ظرافت زیاد پاکسازی شد. این لایه سیاه و تیرگی بیشتر، آسیب منظری به کتیبه و غار حاجی آباد وارد نموده بود چراکه مانعی برای خوب یا بهتر دیده شدن کتیبه بود و بازدیدکنندگان برای دیدن کتیبه با مشکل روبه رو می شدند. درواقع این ترکیبات آلی که روی کتیبه را پوشانده بودند، آسیب جدی به این کتیبه وارد نکردند و سبب خوردگی آن نشده بودند. درحال حاضر کتیبه شرایط خوبی دارد.
منبع: گردشبان