برج بادگیرهای معرق در قلب تهران - مجله 10 از 10

خبرنگاران - ثریا روزبهانی: این بنا زیبا و منحصر به فرد مدتی در اختیار فتحعلی شاه قاجار بود. فتحعلی شاه آن را به ظل السلطان علیشاه میرزا، فرزند خود، بخشید و پس از آن بنا به پسرش سیف الدوله میرزا، رسید. بعد از مدتی که بین دولت های انگلیس و ایران مشکلاتی به وجود آمد ، اختیار باغ و مجموعه را از دست سیف الدوله میرزا گرفتند، چرا که او را نزدیک به دولت انگلستان می دانستند. وجه تسمیه نام عمارت بادگیر، وجود چهار بادگیر است که در چهارگوشه عمارت قد علم نموده اند. پادشاهان قاجار معمولا اگر در ایام تابستان در تهران بودند و به ییلاق نمی رفتند از این حوضخانه استفاده می کردند و شاید برای همین بود که تاج گذاری مظفرالدین شاه در سال 1274 شمسی که مصادف با تابستان و گرمای شدید تهران بود در تالار همین عمارت بر روی تخت طاووس برگزار گردید.

قصه های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید

وارد عمارت که بشوید بعد از عبور از پلکان مرمرین به تالار آینه کاری بسیار زیبا پا می گذارید. از پنجره های همین تالار، باغچه های بزرگ مجموعه کاخ گلستان، دیده می گردد. پلان تالار اصلی عمارت بادگیر به صورت صلیبی بوده و این تالار با ارسی بسیار وسیع و زیبا به همراه تزئینات آیینه کاری و گچ بری آراسته شده و فقط این برج بادگیرها در ایران با معرق تزیین شده است.

در گذشته بخش زیرین عمارت بادگیر، یک اتاق تابستانی بزرگ قرار داشته که با جریان باد چهار برج بادگیر و با یاری حوضخانه میانی که آب قنات شاهی در آن جاری بود، خنک می شد. اکنون جریان آب به علت احداث مترو قطع شده و از بادگیرها مانند گذشته، استفاده نمی گردد. بعلاوه تالار آیینه کاری شده عمارت بادگیر کاخ گلستان، از مجذوب کننده ترین بخش های کل مجموعه کاخ گلستان است.

ظرافت منحصربه فرد در این قسمت از عمارت که به شاه نشین معروف است، از ویژگی های خاص آن است. ارسی های زیبای این تالار، در نوع خود بی نظیر است. 9ارسی با شیشه های رنگی، جلوه زیبایی به این بخش داده اند. ارسی با ویترای های کلیسایی تفاوت عمده ای دارد. ارسی ها پنجره هایی هستند که رو به بالا باز می شوند و لزوماً رنگی نیستند.