هنوز اصل بودن سنگ نگاره های غار علیصدر اثبات نشده است - مجله 10 از 10

ماجرای سنگ نگاره های غار علیصدر از انتشار تصاویری از طریق یک غارنورد شروع شد. فواد رضاپور (غارنورد) حین نقشه برداری غار و کشف مسیرهای نو، در بخش ورودی قدیمی غار متوجه سنگ نگاره هایی می شود که نظرش را جلب می کند. اما از آنجا که عدم اطلاع از چنین نقش هایی از طریق مسئولان غار را بعید می دانست، به آن نپرداخت و بعد از سرانجام کار، چند عکس از نقش نگاره ها منتشر و در خصوص اهمیت آنها صحبت کرد. در نهایت، انتشار خبری در خصوص گوزن غار علیصدر منتشر و نظرها را جلب کرد.

اسماعیل همتی ازندریانی (باستان شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان) با بیان این مطلب که حدود 25 تا 30 نقش در طیف های رنگی مختلف روی دیواره های غار علیصدر شناسایی شده که طیف رنگی سبز نارنجی زرد و سیاه دارد، گفت که این نقاشی ها ارزشمند بوده و در چند گونه نقش قابل مشاهده هستند، از جمله انسان کمان به دست در حال شکار، گوزن، بزسانان و انسان سوار بر اسب سانان. این نقاشی ها مربوط به دوران پیش از تاریخ و زمانی که انسانها زندگی خود را از طریق شکار میگذراندند، است.

این اظهارات به موضوع دامن زد تا سرانجام باستان شناس دیگری با بیان این مطلب که نقش های غار علیصدر جعلی هستند و گویا در اواخر دهه 80 شمسی، شخصی به نام باباپیری برای ساخت مستند خود به این بخش از غار می رود و این تصاویر را روی بدنه غار می کشد و در نهایت بعد از سرانجام کار، بدون آنکه این تصاویر را پاک کند، از غار خارج می شود، ادعای همتی را زیر سئوال برد.

سپس حامد وحدتی نسب (انسان شناس و باستان شناس پیش از تاریخ) با اشاره به شباهت یکی از گوزن های نقاشی شده بر روی دیوار غار علیصدر با نقاشی صخره ای، نقش گوزن هومیان واقع در کوهدشت لرستان گفت: به طرز مشکوکی بیش از حد این دو تصویر شبیه به هم هستند. در واقع گوزن غار علیصدر کپی عین به عین گوزن هومیان است. ضمن آنکه نقش نگاره با رنگ مایه سبز از دوره پیش از تاریخ نداریم و اگر بخواهیم علمی صحبت کنیم، بخشی از این سنگ نگاره ها کاملا تقلبی هستند. حتا تصویر شکارچی با کمان کپی شده از نقاشی های غار دوشه است و گویا شخصی این نقاشی ها را در کتاب ها دیده و آنجا نقش کرده و بگونه ای درست کرده که قدیمی به نظر بیاید.

این اظهارات ضد و نقیض سبب شد تا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان صحبت نهایی در خصوص این نقش و نگارها را منوط به بررسی بیشتر اعلام کند. مسئولان همدان اعلام کردند: هیات باستان شناسی به محل غار اعزام شد تا ضمن بررسی این موضوع و جمع بندی گزارش خود را اعلام کنند. تا زمانی که باستان شناسان بررسی قطعی نداشته و نظر قطعی ندهند، نمیتوان مطلبی مطرح نمود و باید صبر کنیم این نقاشی متعلق به چه تاریخ و دوره ای است.

علی مالمیر (مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان) گفت: اظهار نظرهای ضد و نقیض باعث شد تا اعلام نظر در این خصوص را منوط به بررسی های بیشتری بدانیم. برخی معتقد هستند که این سنگ نگاره ها متعلق به دوره پیش از تاریخ است و برخی دیگر اعلام کردند که ممکن است این تصاویر متعلق به دوره ای باشد که گروهی از فیلمسازان به غار علیصدر رفته بودند. حتی برخی معتقد هستند که ممکن است برخی از این تصاویر به دوره پیش از تاریخ برسد و برخی نو باشد. این نکات نیازمند بررسی است. حتی تنها نمیتوان به بررسی های باستان شناسی اکتفا کرد و همکاران ما درصدد بررسی مستندات متعلق به گروه فیلمساز هستند.

او ادامه داد: حتی ممکن است زمانی این نقش ها در غار وجود داشته و برخی روی آن را دوباره نقاشی کشیده باشند یا نقش های اضافه شده باشد و....همه این سئوالات باید پاسخ داده شود. باستان شناسان نیز نیازمند زمان بیشتر برای بررسی هستند. تا به امروز به نتیجه خاصی نرسیده ایم اما به لحاظ احتیاط به بهره بردار غار سپرده ایم که ملاحظات حفاظتی لازم را از آنها داشته باشد و به همکاران خود در یگان حفاظت نیز اعلام کرده ایم که با دقت بیشتری آن حوزه را مراقبت داشته باشند.