مغز درد را حس نمی کند، پس چرا سردرد می گیریم؟ - مجله 10 از 10

غزال زیاری- سردرد یکی از دردهای شایعی است که بسیاری از انسان ها در طول سال بارها به آن دچار می شوند و ممکن است انواع مختلفی داشته باشد. از سردردهای ساده و ملایم گرفته تا سردردهای ناتوان نماینده که ممکن است چندین روز ادامه یابد. وقتی جمجمه شما درد می نماید، احتمالا به این فکر می کنید که قطعا بافت مغزتان هم در رنج و درد است. ولی این خیلی بعید است.

نکته جالب و عجیب اینجاست که مغز، درد را در سراسر بدن حس می نماید ولی به خودی خود، گیرنده درد ندارد. حالا این سوال مطرح می گردد که چرا سردردها اینقدر دردناک هستند؟

سردردها ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای باشند؛ مثلا سینوس های متورم، قند خون پائین یا ضربه به سر. اما به طور کلی، بیشتر سردردها بیشتر نتیجه دردهای ارجاعی و منتقل شونده اند؛ بدین معنا که شما درد را در جایی متفاوت از جایی که واقعا اتفاق افتاده، حس می کنید.

دکتر چارلز کلارک، متخصص مغز و اعصاب و متخصص سردرد در مرکز سلامت واندربیلت در تنسی معتقد است که دقیقا مثل این است که دیسک بیرون زده کمر شما، باعث ایجاد درد سیاتیک در پائین پای شما گردد. بیشتر سردردها هم به علت بروز مشکل در جای دیگری از بدن، مثل فک، شانه ها و گردن است که در نهایت این دردها باعث درد در عضله و اعصاب اطراف مغز می شوند.

بیشتر بخوانید:

• فراوری برق از هوایی که نفس می کشیم!

• بلای خشونت آمیز عنکبوت بر سر شکار ، در تاریکی شب !

طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، سردردهای تنشی، شایع ترین نوع سردردها هستند. کلارک در این باره گفته:سردردهای تنشی، معمولا به خاطر درد در عضلات اطراف بالای سر یا پیشانی شما رخ می دهند. طبق اعلام موسسه ملی بهداشت، این درد به علت انقباض و گرفتگی عضلات صورت، گردن و جمجمه ایجاد شده و ممکن است با استرس مرتبط باشد. دکتر کلارک دراین رابطه ادامه داد: ولی سردرد و گرفتگی ماهیچه های جمجمه می تواند واکنش ثانویه به واکنش استرسی دیگری مثل گرفتگی شانه یا فک شما باشد.

طبق اعلام موسسه ملی بهداشت (NIH)، اعصاب حس نماینده درد در عضلات و رگ های خونی اطراف سر، گردن و صورت ممکن است در فرآیندهای مختلفی مانند بزرگ شدن عروق خونی، استرس یا تنش عضلانی تحریک شوند. به محض فعال شدن این اعصاب، پیام هایی به وسیله آنها به مغز فرستاده می گردد ولی طوری به نظر می رسد که انگار درد از اعماق بافت مغز می آید.

میگرن نوع دیگری از سردرد است که البته از نظر تکنیکی، سردرد تنها یک نشانه از علائم فراوان این اختلال عصبی به شمار می رود. سردردهای میگرنی ممکن است به شکل ها و در بخش های مختلفی از بدن حس شوند: درد عمیق، درد سطحی، پشت، چپ یا راست سر یا پشت چشم ها؛ طبق گفته دکتر کلارک، آنچه میگرن را از سردرد معمولی متمایز می نماید، شدت آن است.

درد میگرن نسبت به دیگر سردردها شدیدتر است و ممکن است طولانی تر نیز باشد. این اختلال اغلب ژنتیکی است و ممکن است علائم دیگری مثل حالت تهوع ایجاد کند. علل اصلی بروز میگرن هنوز کاملا شناخته شده نیست ولی یک نظریه حکایت از آن دارد که درد به عصب سه قلو، عصب حسی سر و صورت و سخت شامه، لایه محافظ مغز که در آن رگ های خونی منبسط و منقبض می شوند، مرتبط می گردد.

یک شرح احتمالی در خصوص درد میگرنی، یک رویداد الکتریکی در مغز است که مسیرهای عصب سه قلو را تحریک می نماید و باعث ایجاد یک واکنش التهابی می گردد. التهاب به وسیله عروق خونی دورال توسعه یافته و رشته های عصبی سه قلو، سیگنال هایی را به سمت ساقه مغز ارسال می نمایند. سپس این التهاب به مننژهای حساس به درد که بافتی محافظ در اطراف مغز هستند، توسعه یافته و باعث ایجاد سردرد می شوند.

کلارک ادامه داد: این آبشار از رگ های خونی متورم و تحریک شده، مثل آتشی است که از کنترل خارج شده باشد. دقیقا مثل یک حلقه است که دائما بیشتر و بیشتر تحریک شده و باعث ایجاد میگرن می شوند. به همین علت هم هست که اگر درمان های میگرن زودتر مورد استفاده قرار بگیرند، بهتر عمل می نمایند.

دکتر کلارک بر این باور است که ارتباط بین درد در اطراف بدن و سردرد، به خوبی اثبات شده است ولی مکانیزمی که باعث ایجاد سردرد می گردد، هنوز کاملا کشف نشده است!

منبع: livescience

5858