سقوط ایکاروس: وقتی یک انسان در دل خورشید دیده می گردد و همه چیز واقعی است
به گزارش مجله 10 از 10، صبحی آرام را تصور کنید که در آن آسمان آبی هنوز به اوج درخشندگی نرسیده و خورشید همانند قرصی سرخ و بی نهایت دوردست در افق می جوشد. در چنین لحظه ای، گروهی کوچک از انسان ها تصمیم می گیرند کاری انجام دهند که ظاهراً خلاف تصور معمول از امکان پذیری است؛ ثبت تصویری که در آن یک انسان، در سقوط آزاد، درست مقابل سطح پرتلاطم خورشید دیده گردد.
ایده ساده به نظر می رسد، اما مسیر تحقق آن پیچیده و وابسته به هماهنگی ها و شجاعتی است که در کمتر پروژهٔ عکاسی دیده می گردد. این تصویر استاندارد تازه ای برای مرز میان هنر و علم ساخت.
بسیاری در همان نگاه اول می پرسند آیا این عکس واقعاً واقعی است. پاسخ مثبت باعث می گردد ارزش آن دوچندان گردد. این عکس ترکیبی از مهارت فنی، محاسبات دقیق و جسارت انسانی است که در کمتر اثر نجومی دیده می گردد.
یک همکاری غیرمنتظره که به یک شاهکار انجامید
درپشت صحنه ثبت این عکس یک همکاری کم سابقه میان اَندرو مک کارتی، عکاس نجومی شناخته شده، و گَبریل براون، چترباز حرفه ای، وجود داشت. مک کارتی که به ثبت تصاویر خورشید در طول موج هیدروژن آلفا (Hydrogen-alpha) مشهور است، مدت ها در پی راهی بود تا عنصر انسانی را در چارچوب تصویربرداری خورشیدی بگنجاند.
براون نیز، که سال ها تجربهٔ سقوط آزاد دارد، از همان ابتدا جذب جسارت این ایده شد. آنها پس از یک گپ ساده هنگام صرف صبحانه، کم کم طرحی را شکل دادند که ترکیب سقوط آزاد و عکاسی خورشیدی را در یک لحظهٔ دقیق به هم پیوند بزند. نتیجهٔ این همکاری، به سرعت در شبکه های آنلاین پرطرفدار شد.
خورشید در هیدروژن آلفا و معنای زیبایی شناختی تصویر
تصویری که مک کارتی ثبت نموده، خورشید را نه به شکل معمول زرد، بلکه در طول موج هیدروژن آلفا نشان می دهد. این طول موج تک خطی، لایهٔ فعال و سِیالِ هیدروژن را که بالای سطح درخشان خورشید نهاده شده است، نمایان می نماید. در این لایه، رشته های تاب خورده، فوران های کوچک و لکه های خورشیدی به وضوح دیده می شوند. نهاده شدن سایه یا silhouette بدن انسان مقابل چنین بستری، نوعی کنتراست بی سابقه ایجاد می نماید؛ گویی یک حرکت گذرا در برابر یک جنبهٔ بزرگ و دائمی طبیعت نقش بسته است.
این همزمانی موجب شکل گیری احساسی پویا میان بزرگی کیهان و شکنندگی انسان می گردد، احساسی که مرکز معنایی عکس سقوط مرد مقابل خورشید را تشکیل می دهد.
دشواری های فنی هماهنگ کردن یک سقوط آزاد با خورشید
اگر ثبت یک تصویر دقیق از خورشید به تنهایی چالش برانگیز باشد، هماهنگ کردن آن با پرواز یک پاراموتور و لحظهٔ پریدن یک چترباز، کاری چند برابر دشوارتر است. مک کارتی چندین دوربین را روی سه پایه های مختلف تنظیم کرد تا بیشترین فرصت برای ثبت لحظهٔ مطلوب فراهم گردد. او در یک تماس سه طرفه دائمی با خلبان پاراموتور و براون بود تا هر تغییر کوچک در موقعیت خورشید، زاویهٔ تابش نور و مسیر سقوط را مدیریت کند. خلبان، مسیر خود را با سایه اش روی زمین تنظیم می کرد و هر زمان که تشخیص می داد سایه با نقطهٔ استقرار مک کارتی هم راستا شده، قدرت موتور را کاهش می داد تا از مقابل خورشید عبور کند.
جست وجوی قاب کامل و اهمیت صبر در کار هنری
با وجود دقت بالا، پنج کوشش نخست با نقص فنی روبه رو شد؛ از تغییر زاویهٔ باد گرفته تا اختلال در تجهیزات. هر بار که پرواز و سقوط با نور خورشید هم زمان می شد، یا لکه های خورشیدی در موقعیت مناسب نبودند یا سایه براون در قاب نمی نشست. مک کارتی به کوشش ادامه داد تا اینکه پس از بار ششم، انتها لحظهٔ طلایی رخ داد؛ سایه براون در میانهٔ لکه های خورشیدی نهاده شد و خط عمود سقوط او دقیقاً همان ترکیب بندی ای را ساخت که مک کارتی در فکر داشت.
بازتاب گسترده و تفسیرهای فرهنگی
در شبکه های اجتماعی، بسیاری این تصویر را شبیه به نقاشی های اسطوره ای دانستند و اسطورهٔ ایکاروس که با شجاعت و خطر در آمیخته است، ناگزیر به یاد می آید. بااین حال، زیبایی این عکس در اغراق نیست، بلکه در واقعی بودن آن است. ثبت سایه انسانی بدون هیچ گونه دستکاری دیجیتال در برابر خورشید، مفهومی تازه دربارهٔ رابطهٔ ما با فضا و عکاسی علمی می سازد. همین واقعیت، باعث شده این اثر در همان روز نخست به یکی از پرگفت وگوترین تصاویر نجومی سال تبدیل گردد.
اقتصاد هنر نجومی و فروش نسخه های محدود
مک کارتی که پیش از این نیز بعضی از آثارش به شکل چاپ های محدود عرضه شده بود، نسخه های این تصویر را نیز در وب سایت رسمی خود برای فروش قرار داده. علاقه مندان هنر نجومی این اثر را نه فقط یک عکس، بلکه نشانه ای از توانمندی انسانی در ترکیب فناوری، مهارت و شهامت می دانند. چنین آثاری معمولاً برای مجموعه داران ارزش بلندمدت دارند، زیرا تنها یک بار می توانند خلق شوند.
چرا نام ایکاروس مهم است
انتخاب نام سقوط ایکاروس بی علت نیست. در اسطورهٔ یونانی، ایکاروس با بال هایی از موم و پرها به آسمان صعود می نماید، اما غرور و میل به نزدیک شدن به خورشید باعث سقوط او می گردد. در این تصویر، برعکس، سقوط یک انتخاب آگاهانه و در خدمت خلق یک اثر هنری است. این وارونگی روایت، لایهٔ نوی از معنا فراوری می نماید و تصویر را در نقطه ای میان اسطوره و واقعیت قرار می دهد. مخاطب ناخودآگاه میان این دو دنیا حرکت می نماید و همین شناوری فکری، جذابیت تصویر را افزایش می دهد.
تاثیر تصویر بر آیندهٔ عکاسی نجومی
این عکس احتمالا الهام بخش نسل تازه ای از عکاسان خواهد شد که می کوشند عنصر انسانی را در نماهای کیهانی بگنجانند، بدون اینکه به دستکاری دیجیتال وابسته باشند. اکنون که امکان هماهنگی چنین پروژه هایی آشکار شده، انتظار می رود تیم های دیگر در پی ثبت لحظاتی مشابه اما با روینمودهای متفاوت باشند.
جمع بندی
این عکس نمونه ای کم نظیر از پیوند هنر و علم است و نشان می دهد هماهنگی انسان با خورشید چگونه می تواند تصویری بی سابقه بسازد.ترکیب سقوط آزاد و تصویر هیدروژن آلفای خورشید، یک تضاد بصری خارق العاده ایجاد نموده است. پروژه با شش کوشش مداوم، هماهنگی دقیق و پشتکار هنری به نتیجه رسید. تصویر سقوط مرد مقابل خورشید اکنون به نمونه ای الهام بخش در عکاسی نجومی تبدیل شده است.
❓ پرسش های رایج
1. آیا عکس سقوط مرد مقابل خورشید واقعی است؟
بله، این تصویر کاملاً واقعی است و بدون دستکاری دیجیتال ثبت شده. silhouette چترباز دقیقاً هنگام عبور از مقابل خورشید گرفته شد.
2. چگونه تیم توانست silhouette را دقیقاً مقابل لکه های خورشیدی قرار دهد؟
موقعیت گیری با تماس سه جانبه میان عکاس، چترباز و خلبان انجام شد. خلبان با تنظیم سایه و مک کارتی با مشاهدهٔ کادر، زمان مناسب برای پریدن را اظهار داشت.
3. چرا از طول موج هیدروژن آلفا استفاده شد؟
این طول موج ساختارهای فعال سطح خورشید مانند رشته ها و لکه های خورشیدی را با وضوح بالاتر نشان می دهد و پس زمینه ای دراماتیک فراهم می نماید.
4. چند بار کوشش کردند تا عکس کامل ثبت گردد؟
پنج کوشش نخست به علت نقص فنی یا تغییر باد ناموفق بود. کوشش ششم انتها تصویر موردنظر را ایجاد کرد.
5. چرا این تصویر چنین بازتاب گسترده ای پیدا کرد؟
ترکیب عنصر انسانی با خورشید در قاب واقعی و بدون ویرایش، برای مخاطبان شگفت انگیز بود. همین واقعیت موجی از بازنشر و بحث ایجاد کرد.
دکتر علیرضا مجیدی
پزشک، نویسنده و بنیان گذار وبلاگ خبرنگاران
دکتر علیرضا مجیدی، نویسنده و بنیان گذار وبلاگ خبرنگاران .
با بیش از 20 سال نویسندگی ترکیبی مستمر در زمینهٔ پزشکی، فناوری، سینما، کتاب و فرهنگ.
باشد که با هم متفاوت بیاندیشیم!
دربارهٔ علیرضا مجیدی در خبرنگاران