کودک و شاهنامه، از مهم ترین کارگروه های قطب علمی فردوسی
به گزارش مجله 10 از 10، به گزارش خبرنگاران بزرگداشت فردوسی روز و ساعت و دقیقه نمی شناسد. هرگاه انسانی بتواند چنین ردی از خودش در تاریخ به جا بگذارد، که بعد از قرن ها هنوز در یادها زنده باشد، هر روز روز او خواهد بود. فردوسی توسی برای ایرانیان و فارسی زبانان همان انسان است. خواندن گفت وگویی گرم و گیرا با محمدجعفر یاحقی، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی و رئیس قطب علمی شاهنامه و فردوسی دانشگاه فردوسی مشهد روزهایی پس از روز بزرگداشت فردوسی توسی، تهی از لطف و حظ نیست. موضوع این هم نشینی و هم دمی، فعالیت های قطب علمی فردوسی و شاهنامه از زمان تاسیس تا کنون است.
سرآغاز کار
محمدجعفر یاحقی در آغاز درباره چگونگی تاسیس قطب علمی شرح داد و گفت: به طور کلی قطب ها مجوزهای ویژه ای هستند که از طرف وزارت علوم به دانشگاه ها داده می گردد تا به تحقیق در موضوعی خاص بپردازند و باعث پویایی و رشد فضای علمی در کشور بشوند. در سال های 78 و 79 بود که وزارت علوم بخش نامه ای داد و از دانشگاه ها و گروه های آموزشی درخواست کرد که اگر امکان همکاری با وزارت علوم در ایجاد قطب ها را دارند، فرم هایی را پر نمایند. دانشگاه فردوسی مشهد نیز در آن سال ها برای تشکیل قطبی با موضوع فردوسی شناسی و ادبیات خراسان تقاضای خود را ارائه کرد. به این دلیل که گروه زبان و ادبیات فارسی فردوسی مشهد گروهی بسیار زبده و قوی است، تقاضای ما در اولویت نهاده شد و توانستیم شکل اولیه قطب را ایجاد کنیم. در سال های بعد گروه زبان و ادبیات فارسی فردوسی مشهد برنامه های متعددی را در این قطب برگزار کرد و در سال 1381 مجوز نهایی و رسمی ما صادر شد و با عنوان رسمی قطب فردوسی شناسی و ادبیات خراسان فعالیت رسمی ما آغاز شد. بعد از مدتی تصمیم بر آن شد که نام قطب عوض گردد. در حال حاضر نام این قطب، فردوسی و شاهنامه است.
قطب علمی فردوسی و شاهنامه در حال حاضر توسط رئیس قطب که به تصمیم هیئت علمی قطب انتخاب می گردد، اداره می گردد. این قطب به غیر از هیئت علمی اش کارگروه های مختلفی دارد که با همکاری اعضای هیئت علمی قطب و دانشجویان تشکیل شده است. هرکدام از این کارگروه ها به موضوعی خاص در زمینه فردوسی شناسی می پردازند.
قطب های علمی، ظرفیت ها و کارنمودها
بخش دوم سخنان محمدجعفر یاحقی به ظرفیت های پژوهشی و کاری قطب اختصاص داشت. او درباره این موضوع شرح داد: این قطب ها می توانند با مراکز علمی در خارج از کشور ارتباطات موثری برقرار نمایند و به تبع آن طرح و برنامه های مشترکی را اجرا نمایند. در حال حاضر عمده کوشش قطب علمی فردوسی و شاهنامه راهنمایی دانشجویان به مطالعاتی در حوزه این موضوع، برگزاری همایش ها، بزرگداشت ها، نشست ها و میزگردهایی با موضوع دغدغه های قطب فردوسی و شاهنامه است. سعی هیئت علمی این قطب بر آن بوده است که از انتها نامه هایی که با موضوع پژوهشی قطب قرابتی دارند، حمایت اقتصادی کند. در سال های گذشته ما در حد توان به این امر نیز پرداخته ایم. فعالیت های قطب حتی در دوران تعطیلی دانشگاه ها نیز ادامه دارد. هم اکنون ما نشست های هفتگی شاهنامه خوانی با حضور اساتید را در فضای مجازی در دستور کار خود داریم.
کتابخانه قطب علمی فردوسی و شاهنامه
از این استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، درباره شرایط کتابخانه قطب فردوسی و شاهنامه پرسیدیم. او شرح داد: یکی از امتیازهای این قطب کتابخانه آن است. با تصمیم اعضای خانواده غلامحسین یوسفی، استاد فقید گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد کتابخانه ایشان به این قطب اهدا شده است و هم اکنون در اختیار دانشجویان است. ما سعی کردیم این کتابخانه را به بهترین وجه ممکن تجهیز و تکمیل کنیم. در حال حاضر کتابخانه قطب فردوسی و شاهنامه دانشگاه فردوسی مشهد یکی از غنی ترین کتابخانه های دانشگاهی کشور است. ما در این کتابخانه جلسات منظمی برای مطالعه و بحث و گفت وگو با دانشجویان و استادان برگزار می کردیم. حتی تعدادی از استادان غیرایرانی نیز در این جلسات مهمان ما بودند. فرصت مطالعاتی نیز در قطب علمی در کنار دوره پسادکتری ذر حال اجرا است.
گرایش ادبیات حماسی در دوره دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی
محمدجعفر یاحقی سپس به موضوع تاسیس گرایش ادبیات حماسی در دوره دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی پرداخت و گفت: یکی دیگر از فعالیت های قطب علمی فردوسی و شاهنامه ایجاد گرایش ادبیات حماسی در دوره دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی است. این گرایش در وزارت خانه تصویب شد و در حال حاضر در تعدادی از دانشگاه های کشور تدریس می گردد و از نتایج کوشش های قطب علمی فردوسی و شاهنامه دانشگاه فردوسی مشهد است.
کودک و شاهنامه
رئیس فعلی قطب فردوسی و شاهنامه درباره فعالیت های قطب علمی در حوزه ادبیات کودک وضیح داد: از کارگروه های مهم قطب که در حال حاضر فعال است، کارگروه کودک و شاهنامه است که زیر نظر محمد جواد مهدوی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی، در سال 1390تاسیس شده است. این کارگروه با همکاری دانشجویان فارغ التحصیل دوره دکتری و دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاه فردوسی مشهد فعالیت می نماید. اعضای این کارگروه همگی به طور تخصصی در زمینه کودک مطالعاتی داشته اند و با طرح موضوعی خاص عضو قطب شده اند. بازی و شاهنامه، چگونگی اقتباس از شاهنامه برای بچه ها و... از موضواعت پژوهشی این کارگروه است.
چاپ نموده ها
محمدجعفر یاحقی در ادامه درباره مستندسازی فعالیت های قطب علمی فردوسی و شاهنامه گفت: سعی ما این بوده است که تا جایی که می گردد فعالیت های این قطب علمی را مستند کنیم و تاریخچه ای کامل از فعالیت های آن ارائه بدهیم. یکی از روش هایی که برای انجام این امر به کار برده ایم، انتشار خبرنامه است. خبرنامه قطب علمی فردوسی و شاهنامه نیز در حال حاضر فعال است. از سال تاسیس قطب تا کنون ما حدود چهل شماره از این خبرنامه را منتشر نموده ایم. در این خبرنامه گزارش هایی از فعالیت های قطب منتشر می گردد.
بخش انتهای سخنان محمدجعفر یاحقی به کتاب های منتشرشده توسط قطب اختصاص داشت. او درباره این موضوع شرح داد: قطب در حال حاضر انتشاراتی ندارد. اما با همکاری نشرهای فعال کشور مانند نشر سخن اقدام به نشر آثار خود نموده است. کتاب هایی مانند می نگریم و می رویم، مطالعات اقبال شناسی در دانشگاه فردوسی مشهد، زیر این نخل بلند که مجموعه مقالات دانشجویان فعال در قطب است، مشهد در آغاز قرن چهارده و مجموعه مقالات همایش هایی که قطب برگزار می نماید هم تا کنون در شش جلد منشتر شده است، از جمله این آثار است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران