آشنایی با شرکت های هواپیمایی کانادا: از انحصار دولتی تا رقابت مدرن - مجله 10 از 10

اگر علاقمند به سفر با بهترین تور کانادا هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم تور کانادا از تورنتو، مونترال و آبشار نیاگارا دیدن کنید و بهترین تجربه سفر را داشته باشید.

تاریخچه و تحولات کلیدی: از انحصار تا رقابت

نقطه عطف اصلی تاریخ هوانوردی کانادا، سیاست مقررات‌زدایی در دهه 1980 بود که ساختار بازار را برای همیشه تغییر داد .

دوران اولیه و انحصار دولتی (1937-1980)

• تأسیس ایر کانادا: در 10 آوریل 1937، دولت فدرال با تأسیس «خطوط هوایی ترانس-کانادا» (TCA) به عنوان زیرمجموعه‌ای از راه‌آهن ملی کانادا، اولین شرکت هواپیمایی ملی را بنیان نهاد . هدف اصلی، ایجاد یک خط هوایی تحت کنترل دولت برای اتصال سواحل اقیانوس اطلس به اقیانوس آرام بود . این شرکت که اولین پرواز مسافربری خود را در سپتامبر 1937 انجام داد، برای سال‌ها از یک انحصار مجازی در مسیرهای داخلی و بین‌المللی برخوردار بود . در سال 1965، نام این شرکت رسماً به «ایر کانادا» (Air Canada) تغییر یافت .
• رقیب محدود: در این دوره، رقیب اصلی ایر کانادا، شرکت «کانیدین پاسیفیک ایرلاینز» (CP Air) بود، اما فعالیت‌های آن به شدت توسط دولت محدود می‌شد تا از انحصار ایر کانادا محافظت شود .

انقلاب مقررات‌زدایی و تولد رقابت (دهه 1980)

تحت تأثیر موفقیت مقررات‌زدایی در ایالات متحده، کانادا نیز با تصویب «قانون حمل و نقل ملی» در سال 1987، به دهه‌ها کنترل شدید دولتی پایان داد . این قانون به شرکت‌ها اجازه می‌داد آزادانه قیمت‌ها و مسیرهای خود را تعیین کنند . پیامدهای آن عبارت بودند از:

• خصوصی‌سازی ایر کانادا: دولت در سال‌های 1988 و 1989 سهام خود در ایر کانادا را به بخش خصوصی واگذار کرد و این شرکت کاملاً خصوصی شد .
• ظهور غول دوم: برخلاف انتظار، مقررات‌زدایی به موجی از ادغام منجر شد . در سال 1987، شرکت «پسیفیک وسترن ایرلاینز» (PWA) با خرید CP Air و چند شرکت منطقه‌ای دیگر، غول جدیدی به نام «کانیدین ایرلاینز اینترنشنال» (Canadian Airlines International) را به وجود آورد که به رقیب اصلی ایر کانادا تبدیل شد .
• سقوط واردایر (Wardair): این شرکت چارتر موفق تلاش کرد به یک ایرلاین برنامه‌ای بزرگ تبدیل شود، اما در رقابت شدید دوام نیاورد و در سال 1989 توسط کانیدین ایرلاینز خریداری شد .

ادغام بزرگ و شکل‌گیری ساختار جدید (دهه 1990 تا امروز)

دهه 1990 شاهد رقابت شدید و جنگ قیمت بین ایر کانادا و کانیدین ایرلاینز بود که هر دو را با مشکلات مالی مواجه کرد .

• خرید کانیدین ایرلاینز: در نهایت، در سال 2000، ایر کانادا رقیب اصلی خود، کانیدین ایرلاینز، را که در آستانه ورشکستگی بود، خریداری کرد . این ادغام، ایر کانادا را به قدرت مسلط بازار تبدیل کرد، اما هزینه‌های سنگین آن و تأثیرات حملات 11 سپتامبر، باعث شد خود ایر کانادا نیز در سال 2003 اعلام ورشکستگی کند . این شرکت پس از یک بازسازی 18 ماهه از ورشکستگی خارج شد .

غول‌های ملی: ستون‌های اصلی صنعت هوانوردی

امروزه دو شرکت هواپیمایی ایر کانادا و وست‌جت به عنوان بزرگترین بازیگران، بخش عمده‌ای از ترافیک هوایی داخلی و بین‌المللی کانادا را مدیریت می‌کنند.

ایر کانادا (Air Canada)

ایر کانادا، به عنوان بزرگترین شرکت هواپیمایی و حامل پرچم این کشور، میراث‌دار تاریخ طولانی هوانوردی کانادا است . این شرکت که دفتر مرکزی آن در مونترال قرار دارد، با ناوگانی عظیم به بیش از 200 مقصد در شش قاره جهان پرواز می‌کند و یکی از اعضای بنیان‌گذار اتحاد استار الاینس (Star Alliance) است .

استراتژی‌های پسا-همه‌گیری و اقدامات زیست‌محیطی

در دوران پس از همه‌گیری کووید-19، ایر کانادا با چالش‌هایی چون رقابت شدید داخلی، افزایش هزینه‌های عملیاتی و فشار برای پایداری زیست‌محیطی روبرو است . استراتژی‌های این شرکت برای مقابله با این مسائل عبارتند از:

• مقابله با رقابت: برای رقابت با شرکت‌های ارزان‌قیمت مانند Flair، ایر کانادا کرایه‌های اقتصادی (Basic Fares) را معرفی کرده است . همزمان، با تمرکز بر مسیرهای بین‌المللی و تقویت کلاس‌های پروازی پرمیوم (بیزنس و سیگنچر)، خود را از رقبای داخلی متمایز می‌کند .
• مدیریت هزینه: این شرکت با اجرای برنامه‌های کاهش هزینه و افزایش بهره‌وری، فشارهای تورمی را مدیریت می‌کند . در ابتدای همه‌گیری نیز با بازنشسته کردن 79 هواپیمای قدیمی، هزینه‌های خود را به شدت کاهش داد .
• تقویت اتحادها: ایر کانادا با بهره‌گیری از عضویت در استار الاینس و تقویت مشارکت با ایرلاین‌هایی چون یونایتد و امارات، شبکه جهانی خود را گسترش داده است .

تعهدات زیست‌محیطی

پایداری زیست‌محیطی یکی از ارکان اصلی استراتژی بلندمدت ایر کانادا است .

• اهداف کاهش کربن: این شرکت هدف‌گذاری کرده تا سال 2050 به انتشار خالص کربن صفر (Net-Zero) دست یابد و تا سال 2030، انتشار گازهای گلخانه‌ای در عملیات هوایی را 20٪ نسبت به سال 2019 کاهش دهد .
• نوسازی ناوگان: ستون اصلی این استراتژی، سرمایه‌گذاری در هواپیماهای مدرن و کم‌مصرف است . هواپیماهایی مانند ایرباس A220، بوئینگ 787 دریم‌لاینر و ایرباس A321XLR (با 30٪ مصرف سوخت کمتر) به طور قابل توجهی انتشار کربن را کاهش می‌دهند .
• سوخت پایدار هوانوردی (SAF): ایر کانادا قراردادی برای خرید 77.6 میلیون لیتر سوخت پایدار از شرکت Neste امضا کرده و از حامیان اصلی توسعه تولید این سوخت در کانادا است .

ناوگان، مقاصد و کلاس‌های پروازی

• ناوگان گروه ایر کانادا (اواسط 2025):
  • ناوگان اصلی (حدود 214 فروند): شامل ایرباس A220-300 (34)، خانواده A320 (حدود 42)، A330-300 (20)، بوئینگ 737 MAX 8 (40)، خانواده 777 (25) و خانواده 787 (39) . این شرکت سفارش‌های متعددی برای هواپیماهای جدید از جمله 30 فروند ایرباس A321XLR و 18 فروند بوئینگ 787-10 دارد .
  • ایر کانادا روژ (37 فروند): شامل ایرباس A319، A320 و A321 .
  • ایر کانادا اکسپرس (99 فروند): شامل CRJ900، Dash 8-400 و Embraer E175 .
• مقاصد کلیدی: ایر کانادا از قطب‌های اصلی خود در تورنتو، مونترال و ونکوور به مقاصد مهمی در اروپا (لندن، پاریس، فرانکفورت)، آسیا (توکیو، سئول، شانگهای) و سایر نقاط جهان پرواز می‌کند .
• کلاس‌های پروازی:
  • Air Canada Signature Class: لوکس‌ترین کلاس در پروازهای بین‌المللی با صندلی‌های کاملاً تخت‌خواب‌شو و دسترسی مستقیم به راهرو .
  • Business Class: ارائه شده در پروازهای آمریکای شمالی با صندلی‌های بزرگ و راحت و خدمات اولویت‌دار .
  • Premium Economy: گزینه‌ای میانی با صندلی‌های پهن‌تر، فضای پای بیشتر و خدمات بهبودیافته نسبت به اکونومی .
  • Economy Class: کلاس استاندارد با خدمات کامل شامل سرگرمی و پذیرایی .

نقش استراتژیک شرکت‌های تابعه

• ایر کانادا روژ (Air Canada Rouge): این شرکت به عنوان بازوی تفریحی و کم‌هزینه ایر کانادا، بر مسیرهای توریستی تمرکز دارد . در یک اقدام استراتژیک، کل ناوگان بوئینگ 737 MAX به روژ منتقل می‌شود تا این شرکت با ناوگانی یکپارچه و کم‌هزینه، به طور مؤثرتری در بازارهای رقابتی فعالیت کند .
• ایر کانادا اکسپرس (Air Canada Express): این برند که توسط شرکای منطقه‌ای مانند Jazz Aviation اداره می‌شود، با استفاده از هواپیماهای کوچک‌تر، شهرهای کوچک را به قطب‌های اصلی ایر کانادا متصل کرده و شبکه پروازی را تغذیه می‌کند .

وست‌جت (WestJet)

وست‌جت که در 29 فوریه 1996 به عنوان یک شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت (LCC) در غرب کانادا شروع به کار کرد، در خلأ ناشی از تمرکز بازار پس از ادغام ایر کانادا و کانیدین ایرلاینز، به سرعت رشد نمود و به دومین ایرلاین بزرگ این کشور تبدیل شد . این شرکت با الهام از مدل موفق ساوت‌وست ایرلاینز آمریکا، با تنها سه فروند بوئینگ 737 و تمرکز بر غرب کانادا، فعالیت خود را آغاز کرد . دفتر مرکزی این شرکت در کلگری واقع شده است و به بیش از 110 مقصد در کانادا، ایالات متحده، مکزیک، کارائیب، اروپا و آسیا پرواز دارد .

تحول استراتژیک: از LCC تا غول هیبریدی

وست‌جت به تدریج از مدل خالص ارزان‌قیمت فاصله گرفت و به یک مدل "هیبریدی" تبدیل شد تا با ایر کانادا رقابت کند . این تحول شامل معرفی کلاس‌های پروازی متنوع مانند پریمیوم و ورود به بازار پروازهای طولانی‌مدت با خرید هواپیماهای پهن‌پیکر بوئینگ 787 دریم‌لاینر بود که به این شرکت اجازه داد یک کلاس بیزنس واقعی با صندلی‌های تخت‌خواب‌شو ارائه دهد .

پس از خصوصی‌سازی توسط شرکت سرمایه‌گذاری Onex Corporation در سال 2019، وست‌جت تحت رهبری مدیرعامل جدید، الکسیس فون هونزبروخ، استراتژی خود را بازنگری کرد . استراتژی جدید بر اصول زیر استوار است:

• بازگشت به ریشه‌ها و تمرکز بر غرب: وست‌جت با بازتعریف خود به عنوان "قدرت اصلی در غرب کانادا"، بر ریشه‌های کم‌هزینه خود تأکید می‌کند . بر این اساس، فرودگاه کلگری (YYC) به عنوان قطب اصلی و جهانی این شرکت تثبیت شده و پروازهای بین‌قاره‌ای عمدتاً از این شهر انجام می‌شود .
• ادغام‌های استراتژیک: وست‌جت برای تسلط بر بازار سفرهای تفریحی، شرکت سان‌وینگ (Sunwing) را خریداری کرد . همچنین، شرکت تابعه فوق ارزان‌قیمت خود، Swoop، را در خط اصلی ادغام نمود تا عملیات ساده‌سازی شود .

نقش وست‌جت انکور (WestJet Encore)

این شرکت تابعه که در سال 2013 تأسیس شد، به عنوان بازوی منطقه‌ای وست‌جت عمل می‌کند . انکور با ناوگانی از هواپیماهای توربوپراپ De Havilland Dash 8-Q400، جوامع کوچک‌تر را، به ویژه در غرب کانادا، به قطب‌های اصلی وست‌جت متصل کرده و شبکه پروازی را تغذیه می‌کند .

ناوگان، قطب‌ها و کلاس‌های پروازی

• ناوگان:
  • ناوگان اصلی: ستون فقرات ناوگان را حدود 150 فروند هواپیمای خانواده بوئینگ 737 (شامل مدل‌های 700، 800 و MAX 8) تشکیل می‌دهد . برای مسیرهای دوربرد، 7 فروند بوئینگ 787-9 دریم‌لاینر به کار گرفته می‌شود . وست‌جت سفارش بزرگی برای خرید ده‌ها فروند بوئینگ 737 MAX 10 ثبت کرده است .
  • ناوگان انکور: متشکل از حدود 40 تا 47 فروند هواپیمای De Havilland Dash 8-400 است .
• قطب‌های اصلی: کلگری (YYC) قطب اصلی و جهانی است، در حالی که تورنتو (YYZ) و ونکوور (YVR) به عنوان قطب‌های استراتژیک ثانویه عمل می‌کنند .
• کلاس‌های پروازی:
  • Business: فقط در هواپیماهای بوئینگ 787 موجود است و شامل کابین اختصاصی با صندلی‌های کاملاً تخت‌خواب‌شو در چیدمان 1-2-1 و خدمات لوکس است .
  • Premium: معادل پریمیوم اکونومی که در تمام ناوگان اصلی ارائه می‌شود و شامل صندلی‌های پهن‌تر (چیدمان 2×2 در بوئینگ 737)، فضای پای بیشتر و خدمات اولویت‌دار است .
  • Economy: شامل گزینه‌های مختلفی از UltraBasic (حداقلی) تا کرایه‌های استاندارد و گزینه Extended Comfort با فضای پای بیشتر (با پرداخت هزینه اضافی) است .

خطوط هوایی تفریحی و چارتر

این شرکت‌ها به طور تخصصی بر ارائه پرواز به مقاصد گردشگری، به ویژه مناطق آفتابی و اروپا، تمرکز دارند.

ایر ترانزَت (Air Transat)

ایر ترانزت که در مونترال مستقر است، به عنوان یکی از بزرگترین شرکت‌های هواپیمایی تفریحی در کانادا شناخته می‌شود . این شرکت که در سال 1986 تأسیس شده، به حدود 60 مقصد بین‌المللی در بیش از 25 کشور جهان، به ویژه در اروپا و کارائیب، پروازهای فصلی و چارتر انجام می‌دهد. ایر ترانزت به دلیل تخصص در بسته‌های تعطیلات و پروازهای مقرون‌به‌صرفه به مقاصد اروپایی شهرت دارد.

سان‌وینگ ویکیشنز (Sunwing Vacations)

اگرچه شرکت هواپیمایی سان‌وینگ دیگر به صورت مستقل فعالیت نمی‌کند و در وست‌جت ادغام شده است، برند سان‌وینگ ویکیشنز همچنان به عنوان یک تور اپراتور بزرگ و بخشی از گروه وست‌جت به فعالیت خود ادامه می‌دهد . این برند یکی از پیشروان ارائه بسته‌های تعطیلات All-Inclusive به مقاصد آفتابی در مکزیک و کارائیب است.

خطوط هوایی منطقه‌ای و نوظهور

این دسته از شرکت‌ها با تمرکز بر بازارهای خاص، نقش مهمی در صنعت هوانوردی کانادا ایفا می‌کنند.

پورتر ایرلاینز (Porter Airlines): بازتعریف سفر اقتصادی

پورتر ایرلاینز که در سال 2006 با مدل کسب‌وکار متمایز خود از فرودگاه بیلی بیشاپ تورنتو (YTZ) فعالیت خود را آغاز کرد، در حال اجرای یک استراتژی توسعه تهاجمی برای تبدیل شدن به سومین شرکت هواپیمایی بزرگ کانادا و یک رقیب جدی در سراسر آمریکای شمالی است .

استراتژی توسعه: جت‌های E195-E2 و قطب دوگانه

قلب استراتژی توسعه پورتر، سفارش بزرگ جت‌های مدرن Embraer E195-E2 است . این شرکت با سفارش قطعی 75 فروند از این هواپیماها، خود را برای رقابت در مسیرهای طولانی آماده کرده است .

• قابلیت‌های ناوگان جدید: این جت‌ها با برد پروازی تا 6.5 ساعت، به پورتر اجازه می‌دهند تا شبکه پروازی خود را به تمام نقاط قاره، از جمله سواحل غربی آمریکا، مکزیک و کارائیب گسترش دهد . این هواپیماها همچنین بسیار کم‌مصرف و کم‌صدا هستند .
• قطب دوگانه: از آنجایی که فرودگاه بیلی بیشاپ (YTZ) قابلیت پذیرش جت‌ها را ندارد، پورتر قطب عملیاتی دومی را در فرودگاه بین‌المللی پیرسون تورنتو (YYZ) تأسیس کرده است . این اقدام به شرکت اجازه می‌دهد تا مستقیماً در مسیرهای اصلی با ایر کانادا و وست‌جت رقابت کند .

ناوگان ترکیبی و شبکه پروازی گسترده

پورتر یک استراتژی دوگانه را دنبال می‌کند:

• De Havilland Dash 8-400: هواپیماهای توربوپراپ که همچنان از فرودگاه بیلی بیشاپ برای مسیرهای منطقه‌ای و کوتاه‌تر فعالیت می‌کنند .
• Embraer E195-E2: جت‌های جدید که برای پروازهای طولانی‌مدت از فرودگاه پیرسون و دیگر شهرهای بزرگ مانند اتاوا، مونترال و هالیفاکس استفاده می‌شوند .این توسعه، مسیرهای جدیدی را به شهرهای بزرگ کانادا مانند ونکوور، کلگری و ادمونتون و مقاصد توریستی در فلوریدا مانند میامی و اورلاندو باز کرده است .

تجربه اقتصادی باکیفیت (Refined Economy)

پورتر با ارائه خدمات رایگان و متمایز به تمام مسافران، خود را از رقبا جدا می‌کند . این خدمات شامل:

• عدم وجود صندلی وسط: تمام هواپیماهای پورتر، چه جت و چه توربوپراپ، فاقد صندلی وسط هستند .
• وای‌فای رایگان و سریع در تمام پروازهای جت .
• میان‌وعده‌های ویژه و نوشیدنی‌های رایگان، شامل آبجو و شراب که در ظروف شیشه‌ای واقعی سرو می‌شوند .

کلاس‌های پروازی: PorterClassic در برابر PorterReserve

پورتر تمام صندلی‌های خود را در کلاس اکونومی ارائه می‌دهد، اما آن‌ها را در دو دسته اصلی با خدمات متفاوت عرضه می‌کند :

• PorterClassic: تجربه استاندارد پورتر که شامل تمام خدمات رایگان ذکر شده است. این کلاس خود به زیرمجموعه‌هایی مانند Basic (فقط یک وسیله شخصی) و Standard (شامل کیف کابین) تقسیم می‌شود .
• PorterReserve: تجربه‌ای شبیه به پریمیوم اکونومی که علاوه بر تمام امکانات کلاسیک، شامل فضای پای بیشتر (تا 36 اینچ)، وعده‌های غذایی تازه در پروازهای طولانی، اولویت در خدمات فرودگاهی و بار بیشتر می‌شود .

شرکت‌های هواپیمایی فوق ارزان‌قیمت (ULCC): بازاری چالش‌برانگیز

بازار کانادا برای شرکت‌های ارزان‌قیمت نوپا همواره چالش‌برانگیز بوده است . هزینه‌های بالای فرودگاهی و رقابت شدید از سوی شرکت‌های بزرگ، باعث ورشکستگی بسیاری از این شرکت‌ها مانند Canada 3000 (2001)، Jetsgo (2005)، و اخیراً Lynx Air (2024) شده است .

فلِیر ایرلاینز (Flair Airlines)

فلیر ایرلاینز که دفتر مرکزی آن در ادمونتون قرار دارد، خود را به عنوان تنها شرکت هواپیمایی فوق ارزان‌قیمت و مستقل کانادا معرفی می‌کند . این شرکت با ناوگانی از هواپیماهای بوئینگ 737، بر ارائه پروازهای بسیار ارزان در مسیرهای داخلی و بین‌المللی تمرکز دارد و برای مسافرانی مناسب است که به دنبال کمترین هزینه ممکن هستند.

خطوط هوایی حیاتی برای شمال کانادا

این خطوط هوایی نقشی حیاتی در اتصال جوامع دورافتاده شمالی به سایر نقاط کشور دارند.

کَنِدیَن نورث (Canadian North)

این شرکت هواپیمایی که 100٪ تحت مالکیت بومیان اینویت است، شریان حیاتی برای ده‌ها جامعه در قلمروهای شمال‌غربی، نوناووت و شمال کبک محسوب می‌شود. کندین نورث از قطب‌های جنوبی خود در اتاوا و ادمونتون، پروازهای مسافری و باری را به این مناطق دوردست انجام می‌دهد.

ایر اینویت (Air Inuit)

این شرکت نیز که متعلق به جوامع اینویت نوناویک است، در سال 1978 تأسیس شد و خدمات مسافری، باری و چارتر را در سراسر شمال کبک ارائه می‌دهد. ایر اینویت نقشی اساسی در حمل‌ونقل، خدمات پزشکی و پشتیبانی از پروژه‌های صنعتی در این منطقه ایفا می‌کند.

خلاصه

چشم‌انداز صنعت هوانوردی کانادا که ریشه در یک انحصار دولتی دارد، پس از مقررات‌زدایی دهه 1980 به میدانی برای رقابت شدید، ادغام‌های غول‌آسا و ورشکستگی‌های متعدد تبدیل شد . این تحولات در نهایت به شکل‌گیری یک ساختار عمدتاً دو قطبی منجر شد:

• ایر کانادا به عنوان رهبر تاریخی بازار، با شبکه گسترده جهانی و خدمات کامل، جایگاه خود را پس از خصوصی‌سازی و ادغام با رقیب اصلی‌اش تثبیت کرده است . این شرکت در دوران پسا-کرونا با تمرکز بر مسیرهای بین‌المللی و پرمیوم، نوسازی ناوگان برای کاهش هزینه‌ها و آلایندگی، و استفاده استراتژیک از شرکت تابعه روژ برای رقابت در بازار تفریحی، به چالش‌ها پاسخ می‌دهد .
• وست‌جت که از دل فرصت‌های پس از مقررات‌زدایی متولد شد، از یک شرکت ارزان‌قیمت به یک رقیب قدرتمند هیبریدی تبدیل شده است . استراتژی جدید این شرکت پس از خصوصی‌سازی، بر «بازگشت به ریشه‌های کم‌هزینه» و تمرکز بر غرب کانادا استوار است . با خرید سان‌وینگ و ادغام Swoop، وست‌جت تسلط خود را بر بازار سفرهای تفریحی افزایش داده و عملیات خود را ساده‌سازی کرده است .

در کنار این دو غول، ایر ترانزت یک بازیگر کلیدی در سفرهای تفریحی باقی مانده است . پورتر ایرلاینز با یک استراتژی توسعه تهاجمی، در حال تبدیل شدن از یک بازیگر منطقه‌ای به یک رقیب جدی در سراسر آمریکای شمالی است . این شرکت با افزودن جت‌های دوربرد Embraer E195-E2، ایجاد قطب دوم در فرودگاه پیرسون تورنتو و ارائه تجربه‌ای متمایز تحت عنوان «اقتصادی باکیفیت» (شامل وای‌فای رایگان و عدم وجود صندلی وسط)، در حال بازتعریف انتظارات مسافران و به چالش کشیدن بازیگران اصلی است . بخش پروازهای فوق ارزان‌قیمت، با وجود حضور فلیر ایرلاینز، به دلیل سابقه ورشکستگی شرکت‌های مشابه مانند Jetsgo و Lynx Air، بازاری شکننده و پرریسک محسوب می‌شود . در نهایت، شرکت‌هایی مانند کندین نورث و ایر اینویت با ارائه خدمات حیاتی به شمال، نقشی بی‌بدیل در انسجام ملی کانادا ایفا می‌کنند. این تنوع، گزینه‌های متعددی را در اختیار مسافران قرار می‌دهد، اما تاریخ نشان داده است که این صنعت همواره در معرض تمرکز بیشتر و رقابت شکننده قرار دارد .